ΤΗΛΕΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
Ο όρος τηλεψυχολογία χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει τη διαδικασία ψυχολογικής εκτίμησης και θεραπείας εξ αποστάσεως. Η ιδέα των ψυχοθεραπευτικών συνεδριών εξ αποστάσεως κάθε άλλο παρά καινούρια είναι. Ο ίδιος ο πατέρας της ψυχανάλυσης, Sigmund Freud, αλληλογραφούσε συχνά με τους ασθενείς του, θεωρώντας τη μέθοδο αυτή ως υποβοηθητική της όλης ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας.
Η “τηλε-ψυχολογία” είναι κλάδος της Ψυχολογίας που αναφέρεται στην παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας μέσω σύγχρονων ψηφιακών μέσων τηλεπικοινωνίας (Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία).
Η τηλε-ψυχολογία μπορεί να γίνει είτε την ίδια ώρα μέσω της χρήσης βίντεο ή τηλεφωνήματος, είτε μέσω email ή γραπτών μηνυμάτων.
Η τηλε-ψυχολογία παρέχει άμεση πρόσβαση σε άτομα που:
Ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές, όπου δεν υπάρχουν κέντρα ψυχικής υγείας ή ανάλογη πρόσβαση σε θεραπευτή.
Έχουν σωματικά, ψυχικά και/ή κινητικά προβλήματα ή άλλες δυσκολίες.
Δυσκολεύονται να μετακινηθούν στο φυσικό χώρο του θεραπευτή (όπως άτομα με αγοραφοβία, ή διαταραχή μετατραυματικού στρες ή άλλες ψυχικές διαταραχές).
Άτομα που λόγω των γρήγορων ρυθμών ζωής δεν έχουν τον χρόνο να μετακινηθούν στο φυσικό χώρο του θεραπευτή.
Για οποιονδήποτε άλλο λόγο δεν μπορούν να μετακινηθούν
Η τηλε-ψυχολογία δεν είναι κατάλληλη για όλους. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (2014) η τηλε-ψυχολογία δεν ενδείκνυται στις περιπτώσεις που το άτομο πάσχει από σοβαρή ψυχική διαταραχή ή διατρέχει αυξημένο κίνδυνο να βλάψει τον εαυτό του ή τους άλλους (APA, 2014).
Αναφορικά με την αποτελεσματικότητα της τηλε-ψυχολογίας, η πρόσφατη ανασκόπηση ερευνών με ποικιλία πληθυσμών ανέδειξε ότι η τηλε-ψυχολογία είναι αρκετά αποτελεσματική και απέδειξε ότι η ποιότητα της θεραπευτικής σχέσης και της ενσυναίσθησης μέσω ψηφιακών μέσων (video conferencing, phone, and face-to-face) δεν διαφέρει σημαντικά (Reese, 2016) από τη δια ζώσης θεραπεία.
ONLINE ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ
H Online Συμβουλευτική και Ψυχοθεραπεία αποτελεί την ιδανικότερη επιλογή για τα άτομα που επιθυμούν να λάβουν υπηρεσίες συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης και:
►Ζουν σε μικρές κοινωνίες , όπου η πρόσβαση σε υπηρεσίες συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης είναι είτε περιορισμένη, είτε υπάρχει ο φόβος της κριτικής και αμφισβήτηση της επάρκειας στην εμπιστευτικότητα.
►Για κάποιο λόγο - όπως οι κινητικές δυσκολίες ή η φροντίδα μικρών παιδιών ή ηλικιωμένων ατόμων - δεν τους επιτρέπεται να μετακινηθούν από το σπίτι τους ή έστω να απουσιάζουν συχνά και για αρκετό χρονικό διάστημα.
►Θέλουν να επιλέγουν οι ίδιοι την ημέρα και την ώρα επικοινωνίας με το σύμβουλό τους. Το σημαντικότερο είναι ότι μπορούν να έχουν πρόσβαση στις υποστηρικτικές υπηρεσίες άμεσα, χωρίς να απαιτείται αναμονή για την πραγματοποίηση ενός ραντεβού όπως στην περίπτωση της παραδοσιακής μορφής των αντίστοιχων υπηρεσιών.
► Βιώνουν αισθήματα συστολής και αμηχανίας στις παραδοσιακές συνεδρίες με το σύμβουλο, γεγονός που καθυστερεί και δυσχεραίνει την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος.
► Επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους .
►Λόγω αυξημένου φόρτου εργασίας, ακατάστατων ωρών απασχόλησης ή συχνών επαγγελματικών ταξιδιών, δε μπορούν να δεσμευτούν για τη συνέπειά τους στις συναντήσεις των παραδοσιακών συνεδριών.
► Έχουν προβλήματα ακοής ή ομιλίας και η λεκτική επικοινωνία είναι δύσκολη ή και αδύνατη. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, οι επιλογές του Ιnstant Μessaging ή της ανταλλαγής ηλεκτρονικών μηνυμάτων (e-mails) θεωρούνται οι πλέον ενδεδειγμένες.
► Τα θέματα που τους απασχολούν χρήζουν περιστασιακής ανάλυσης, χωρίς να αποκλείεται και η μακροχρόνια βοήθεια.
Δεν είναι λίγες οι έρευνες κι ακόμη περισσότερα τα άρθρα του διεθνούς Tύπου που συνηγορούν στο γεγονός ότι η παροχή συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης από απόσταση, και πιο ειδικά σε μορφή online, είναι ένα φαινόμενο που κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στις προτιμήσεις του σύγχρονου ανθρώπου.
Οι πρώτες απόπειρες για παροχή online συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης ξεκίνησαν το 1995 μέσω ιστοσελίδων ιδιωτών επιστημόνων της ψυχικής υγείας και δεν ξεπερνούσαν τις λίγες δεκάδες. Σήμερα, ο αριθμός αυτός έχει αυξηθεί γεωμετρικά αφού όλο και περισσότεροι ιδιώτες ανακαλύπτουν καθημερινά τα πρακτικά πλεονεκτήματα και στη συνέχεια τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν από την online συμβουλευτική.
Σύμφωνα με τα πορίσματα πρόσφατης μελέτης (2009) που διεξήγαγαν ερευνητές του Πανεπιστημίου της Νότιας Ουαλίας και του νοσοκομείου St.Vincent στην Αυστραλία, η online συμβουλευτική είναι εξίσου αποτελεσματική με τις κατά πρόσωπο συναντήσεις για ένα ευρύ φάσμα κοινών ψυχικών διαταραχών .
Το άγχος, οι φοβίες και η κατάθλιψη είναι καταστάσεις οι οποίες όταν αντιμετωπίζονται μέσω της online συμβουλευτικής έχουν αντίστοιχο ποσοστό επιτυχίας στην αντιμετώπισή τους με εκείνη της παραδοσιακής παροχής ψυχολογικής υποστήριξης.
Οι θεωρίες και οι μέθοδοι της online συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης υπακούουν στους ίδιους κανόνες με την παραδοσιακή της μορφή. Και στην περίπτωση της παροχής συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης μέσω Διαδικτύου, ο ειδικός σύμβουλος και ο πελάτης συνεργάζονται μέσω του ψυχοθεραπευτικού διαλόγου για την επίλυση των προβλημάτων που ταλαιπωρούν τον δεύτερο, ενθαρρύνοντας έτσι την προσωπική του ανάπτυξη.
Σε αντίθεση με την παραδοσιακή προσέγγιση, ο ενδιαφερόμενος έχει τον απόλυτο έλεγχο του πλαισίου στο οποίο θέλει να λάβει τις υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης, με πολλαπλές επιλογές όσον αφορά στη συχνότητα, το χώρο από τον οποίο θα εκφραστεί, την ώρα της ημέρας που τον εξυπηρετεί, όπως και το μέσο με το οποίο θα επικοινωνήσει με το σύμβουλό του (με ή χωρίς οπτική επαφή)- παράγοντας που πολλές φορές δυσχεραίνει την προκατάληπτη επικοινωνία μεταξύ των δύο πλευρών.
