Μερικοί άνθρωποι μπορεί να ορίσουν την πνευματικότητα ως το να πηγαίνεις στην εκκλησία και να πιστεύεις σε έναν μονοθεϊστικό Θεό κάπου εκεί έξω.
Άλλοι μπορεί να ορίζουν την πνευματικότητα σύμφωνα με μια από τις πολλές Ανατολικές, μη θεϊστικές, παραδόσεις όπως ο Βουδισμός, ο Ταοϊσμός ή ο Ινδουισμός. Άλλοι πάλι, μπορεί να ορίσουν την πνευματικότητα ως το να γίνεσαι πιο ευγενικός ή πιο συμπονετικός άνθρωπος, να διαλογίζεσαι ή να πηγαίνεις μια βόλτα στο δάσος.
Όπως κι αν ορίσετε την πνευματικότητα, η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων στον κόσμο είτε πιστεύουν ότι υπάρχει κάτι περισσότερο που υπερβαίνει την άμεση εμπειρία τους στον κόσμο, ή τουλάχιστον αναζητούν κάποιον τρόπο να αναπτυχθούν ως άνθρωποι και να γίνουν καλύτεροι, όσο πιο ευτυχισμένοι μπορούν να γίνουν στην καριέρα τους, στα χόμπι τους, στις σχέσεις τους ή να αποκτήσουν μια καλύτερη γνώση και αίσθηση του εαυτού τους.
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα υψηλότερα επίπεδα πνευματικότητας ή θρησκευτικότητας συνδέονται επίσης στενά με μεγαλύτερη αίσθηση νοήματος στη ζωή καθώς και υψηλότερα επίπεδα ψυχολογικής και συναισθηματικής ευεξίας. Με άλλα λόγια, άνθρωποι που πιστεύουν σε κάποια μορφή ανώτερης δύναμης, κάτι περισσότερο από το ποιοι και τι είναι - είτε αυτό ορίζεται ως «Θεός», «Βραχμα», «Ενέργεια», «Πηγή», «Συλλογική Συνείδηση», «Πνεύμα» ή «Ψυχή» - τείνουν να είναι πιο χαρούμενοι, πιο υγιείς και ακόμη και να ζουν περισσότερο.
Παρόλο που γενικά η πίστη στον Θεό, ο εκκλησιασμός και οι παραδοσιακές θρησκευτικές πεποιθήσεις μειώνονται σταθερά εδώ και χρόνια, υπάρχει αντίστοιχη αύξηση των ανθρώπων που αναζητούν μη παραδοσιακούς και εναλλακτικούς δρόμους για προσωπική και πνευματική ανάπτυξη. Είτε πρόκειται για γιόγκα, Τάι Τσι, διαλογισμό, ενσυνειδητότητα (mindfulness), ενεργειακές πρακτικές, χορό, μουσική, τέχνη, οι άνθρωποι έλκονται όλο και περισσότερο σε διάφορους δρόμους πνευματικότητας που οδηγούν στην εξερεύνηση της συνείδησης και στην αυτο-ανάπτυξη.
Αυτό που μοιράζονται όλες αυτές οι πρακτικές από ψυχολογική άποψη είναι ότι οι άνθρωποι έχουν κίνητρο να αναζητούν νόημα και αξία στη ζωή τους και να μεταμορφώνονται στο καλύτερο άτομο που επιθυμούν να γίνουν και να αποκτήσουν τις υψηλότερες δυνατότητές τους ως άνθρωποι.
Αν και οι ορισμοί για την πνευματικότητα έχουν εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου, μπορούμε να τη σκεφτούμε ως ένα προσωπικό κίνητρο —συχνά έξω από τα παραδοσιακά θρησκευτικά συστήματα— για την εύρεση νοήματος στη ζωή, μια σύνδεση με κάτι μεγαλύτερο από εμάς και μια ανώτερη εμπειρία των υπερβατικών πτυχών της ζωής και της συνείδησης.